پرداخت حق کسب و پیشه به شخصی که در مدت طولانی با اشتغالش باعث رونق محل شده باشد

❓سوال:

با توجه به آن که آقای «ج»بیست سال در مغازه مشغول کسب و کار بوده و با فرض آن که نامبرده با اشتغالش در آن مغازه باعث رونق محل کار گشته ،آیا دادگاه حکم به پرداخت حق کسب و پیشه خواهد داد یا خیر؟

❇️اتفاق آرا:

با توجه به قوانین روابط موجر و مستاجر مصوب۱۳۵۶و۱۳۷۶که اصولا مفاد آن حاکی از اجاره دادن اماکن مسکونی و تجاری است در نتیجه مطالبه حق کسب و پیشه فرع بر احراز رابطه استیجاری بین مالک و مستاجر است و در مانحن فیه چنین رابطه ای احراز نمی گردد

✅نظر کمیسیون:

با فرض این که اشتغال متصرف در محل کسب و پیشه بر اساس مشروع و قانونی استوار باشد چون در فرض سئوال بیست سال از اشتغال وی در محل مذکور می گذرد ،لذا موضوع با عنایت به ماده۱۱قانون روابط موجر و مستاجر مصوب۱۳۷۶از مقررات قانون اخیرالذکر مستثنی بوده و باید با مقررات قانون روابط موجر و مستاجر سال۱۳۵۶منطبق گردد بنابراین هرگاه شخص با اذن صریح یا ضمنی دیگری به هر صورت در مغازه ای به کسب مشغول بوده است با توجه به این که در ماده ۱قانون سال۱۳۵۶صراحتا قید گردیده است که”…در صورتی که تصرف متصرف بر حسب تراضی با موجر یا نماینده قانونی او به عنوان اجاره یا صلح منافع یا هر عنوان دیگری ،به منظور اجاره باشد مشمول مقررات این قانون است”،هرگاه بر دادگاه ثابت شود که اشتغال در مغازه مزبور عنوان اجاره را داشته است حق کسب و پیشه در هنگام تخلیه به مستاجر تعلق خواهد گرفت و در غیر این صورت پرداخت کسب و پیشه و تجارت به غیر مستاجر قابل تسری نمی باشد.